وزارت داخله کشور پاکستان اعلام کرد که بی نظیر بوتو، نخست وزیر یا صدراعظم سابق این کشور طی انفجاری که در اجتماع انتخاباتی در شهر راولپندی رخ داد، جان باخته است.

انفجار دقایقی پس از سخنرانی خانم بوتو رخ داد، گزارشهای اولیه حاکی از زخمی شدن او بود اما وزارت کشور پاکستان اعلام کرده که وی در اتاق عمل در بیمارستانی در راولپندی درگذشته است.

بر اثر این انفجار که گفته می شود انتحاری بوده، غیر از خانم بوتو دست کم هشت نفر دیگر نیز کشته شدند، اگرچه برخی از منابع پلیس پاکستان تعداد کشته شدگان را پانزده نفر گفته اند.

بی نظیر بوتو در هیجدهم اکتبر گذشته پس از چند سال دوری از کشور به پاکستان برگشت و هنگام ورود او انفجاری در محلی که از وی استقبال شد رخ داد که در جریان آن تعدادی کشته شدند.

خانم بوتو در کنفرانس خبری اش گفت پیش از انفجار گلوله هایی به خودرو حامل او شلیک شده بود. او گفت هنوز مشخص نیست آیا راننده خودرو در اثر این شلیک ها کشته شده است یا نه.


	به گفته منابع پلیس احتمالا یکی از انفجارهای نتیجه حمله انتحاری بوده است

خانم بوتو همچنین خواستار انجام تحقیقاتی درباره دلیل خاموش شدن چراغ ها در طول راهی بود که خودرو او طی می کرد. به گفته بی نظیر بوتو بلافاصله بعد از غروب آفتاب چراغهای خیابان هم خاموش شده و خودرو او مدتها در تاریکی حرکت می کرده است.

خانم بوتو گفت اگر چراغ ها روشن بود محافظان او می توانستند بمبگذاران انتحاری را شناسایی کنند.

بی نظیر بوتو گفت به او هشدار داده شده بود که القاعده، طالبان و یک گروه ناشناخته در کراچی برای حمله به او نقشه کشیده اند، اما او "اشخاص خاصی را که از موقعیت خود سوءاستفاده می کنند"، به انجام هماهنگی های این انفجارات متهم کرد. البته خانم بوتو مشخص نکرد موقعیتهای این افراد چیست.

دوالفقار بوتو، پدر بی نظیر، که در دهه 1970 میلادی سمت های ریاست جمهوری و نخست وزیر پاکستان را برعهده داشت، در سال 1977 اعدام شد.

و بی نظیر درست قبل از مرگ پدرش زندانی شد و 5 سال را در حبس انفرادی گذراند. دورانی که آنرا بسیار سخت و طاقت فرسا توصیف می کرد..

خانم بوتو در مقاطعی که برای مداوای پزشکی از زندان خارج شد، دفتر حزب مردم پاکستان را در لندن تاسیس کرد و فعالیت سیاسی خود علیه ژنرال ضیا را آغاز کرد.

وی در سال 1986 به پاکستان بازگشت و دو سال بعد هنگامی که ژنرال ضیا بر اثر انفجار هواپیمایش کشته شد، او به عنوان اولین نخست وزیر زن منتخب در یک کشور اسلامی به قدرت رسید.

بی نظیر بوتو و همسرش، آصف علی زرداری، با اتهامات متعددی مبنی بر فساد مواجه بوده اند، اما تاکنون هیچکدام از این اتهامات در دادگاه ثابت نشده است اما آقای زرادی 8 سال در حبس برد که در سال 2004 آزاد شد.

بدنبال این اتهامات خانم بوتو از کشورش خارج شد و به مدت تقریبا 8 سال در تبعیدی خود خواسته در دبی و لندن به فعالیتهای خود ادامه داد.

آصف علی زرداری، همسر خانم بوتو که شامگاه پنجشنبه به پاکستان بازگشت، همراه با سه فرزند خود و جمعی از اعضای خانواده بوتو در مراسم تشییع جنازه بی نظیر بوتو شرکت

نیمروز جمعه، 28 دسامبر (7 جدی) مراسم تشییع پیکر بی نظیر بوتو، که روز گذشته در شهر راولپندی ترور شد، از اقامتگاه خانوادگی بوتو در نزدیکی شهر لارکانه، واقع در ایالت سند پاکستان، آغاز شده است.

دسامبر 1988:
بی نظیر بوتو به عنوان اولین نخست وزیر زن پاکستان سوگند می خورد.

اکتبر 1993:
بی نظیر بوتو برای دومین بار نخست وزیر پاکستان می شود.

سپتامبر 1996:
میر مرتضی بوتو، برادر کوچکتر بی نظیر بوتو، به ضرب گلوله کشته می شود.

اگست 2000:
بی نظیر بوتو و نواز شریف از فعالیت های سیاسی منع می شوند.

ژوئیه 2002:
دادگاه بی نظیر بوتو را محکوم می کند.

ژوئیه 2003:
دادگاهی در سوئیس، بی نظیر بوتو و همسرش را به اتهام پول شویی محاکمه کرده و به زندان و جریمه مالی محکوم شدند.

نوامبر 2003:
محکومیت بی نظیر بوتو و همسرش در دادگاه تجدیدنظر لغو می شود.

نوامبر 2004:
همسر بی نظیر بوتو از زندان آزاد می شود.

مارس 2005:
حزب مردم پاکستان به رهبری بی نظیر بوتو اعلام می کند تماس هایش را با ژنرال مشرف افزایش داده است.

ژوئن 2006:
جنجال هایی بر سر زمان بندی انتخابات که پرویز مشرف پیشنهاد کرده، در می گیرد.

ااگست 2007:
دادگاه عالی حکم می دهد که نواز شریف می تواند از تبعید برگردد.

10 سپتامبر 2007:
نواز شریف به پاکستان برمی گردد و بلافاصله دوباره به تبعید فرستاده می شود.

14 سپتامبر 2007:
بی نظیر بوتو اعلام می کند که 18 اکتبر از تبعید خودخواسته به پاکستان باز می گردد.

18 سپتامبر 2007:
وکلای ژنرال مشرف می گویند اگر او به ریاست جمهوری انتخاب شود، از فرماندهی ارتش کناره گیری خواهد کرد.

20 سپتامبر 2007:
کمیسیون انتخابات می گوید انتخابات ریاست جمهوری روز 6 اکتبر برگزار می شود.

5 اکتبر 2007:
اتهامات فساد مالی بی نظیر بوتو بخشیده می شود.

ژنرال پرویز مشرف، رئیس جمهور پاکستان، در سخنانی ضمن ابراز تاثر از قتل خانم بوتو، این اقدام را به اسلامگرایان تندرو نسبت داده است.

مقامات پاکستانی گفته اند که در مورد خطراتی که جان خانم بوتو را تهدید می کرد به او هشدار داده بودند و شبکه القاعده را مسئول ترور او دانسته اند.

در مقابل، برخی از مخالفان دولت و حامیان خانم بوتو از احتمال دست داشتن عناصر وابسته به تشکیلات دولتی در این توطئه ترور سخن گفته و یا دست کم دولت را به سهل انگاری در حفاظت موثر از جان او متهم کرده اند.

بی نظیر بوتو در ماه اکتبر پس از حدود هشت سال برای شرکت در انتخابات پاکستان به کشور خود بازگشت و در مسیر حرکت از فرودگاه نیز هدف بمب گذاری انتحاری قرار گرفت که دهها کشته برجای گذاشت.

در آن زمان بی نظیر بوتو احتمال دست داشتن "عناصر خودسر" در انفجار کراچی را مطرح کرده بود.

ترور بی نظیر بوتو از سوی مقامات و کشورهای مختلف جهان به شدت محکوم شده است.

در ایران، منوچهر متکی، وزیر خارجه، با ارسال پیامی مقامات پاکستانی، کشته شدن بی نظیر بوتو و تعدادی دیگر از مردم پاکستان را محکوم دانسته و ابراز امیدواری کرده که "مسببین این اقدام جنایتکارانه به سزای عمل خود برسند."

دولت افغانستان نیز به نشانه عزاداری، دستور داده است پرچم های این کشور به مدت بیست و چهار ساعت به حالت نیمه افراشته در آید.

همچنین، اکمل الدین احسان اغلو، دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی، با انتشار بیانیه ای ترور بوتو را حمله به ثبات و صلح در پاکستان توصیف کرده و گفته که هدف از این اقدام منحرف کردن تلاش های موجود در پاکستان برای ایجاد وحدت و احیای روند دموکراتیک بوده است.

نیمروز جمعه، 28 دسامبر (7 دی) مراسم تشییع پیکر بی نظیر بوتو، که روز گذشته در شهر راولپندی ترور شد، از اقامتگاه خانوادگی بوتو در نزدیکی شهر لارکانه، واقع در ایالت سند پاکستان، آغاز شده است. 1

بی نظیر بوتو را بخاک سپردند و یا میسپارند اما آینده چگونه خواهد بود ؟

اینبار بنام دیگر لشکر کشی و اقامت نیروهای نا تو تا چند دهه در پاکستان ونیم قاره هند آغاز وادامه خواهد یافت ؟

رقابت های منطقوی چگونه تشدید خواهد شد و واکنش گروه شانگهای در برابر حضور گسترده نیروهای ناتو در پاکستان چه خواهد بود ؟

زد وخورد های مسلحانه در منطقه تا چه حد بازهم به افغانستان آسیب خواهد رسانید ؟

آیا ازبیروت تا عراق- ایران- افغانستان- پاکستان و آسیای میانه درگیری های مسلحانه تا چه حد تشدید خواهد شد و در این میان افغانستان ومردم ما تا چه حد قربانی میدان جنگ ها ورقابت های ژئو پولتیک و ژئو استراتیژیک در این بازی بزرگ خواهد شد ؟

سرنوشت افغانستان و منطقه چگونه خواهد گردید و این آینده را چگونه رقم خواهند رد ؟

جای برای ده ها سوال وپرسش دیگر تا هنوز باز اند و میتوان مطرح ساخت.

من بنوبه خود قاتلین و کشته گران بی نظیر بوتورا از ژرفای دلم محکوم مینمایم و برای خانواده ،حزب و همه طرفداران بی نظیر بوتو تسلیت میگویم و آرزو دارم تا هرچه زود تر قاتلین اصلی بینظیر بوتو پیداشده و به کیفر اعمال شان برسند.

من میدانم که بینظیر بوتو قربانی بازی ای رسیدن به قدرت سیاسی گردید و پدرو وبرادرانش همچنین.

خود بینظیر بوتو بخاطر رسیدن بقدرت روی آرزو های مادرش هم پا گذاشت و از مادرش گذشت و به قدرت سیاسی عشق ورزید تا که قربانی رسیدن به قدرت شد..

لحظه ای می گذرم از اینکه ذوالفقار علی بوتو پدر بی نظیر بوتو در ساختمان ملل متحد در نیویارک چه گفت وچه کرد و در زمان جنرال ایوب چه کاره بود ودر جنگ میان پاکستان شرقی و غربی و پیدایش بنگله دیش چه نقشی ایفا کرد .

اما دیدیم که از سال 1974 یا سال بعد ازبه قدرت رسیدن داود در افغانستان نقش دولت پاکستان و بویژه حزب مردم پاکستان و شخص ذوالفقار علی بوتو در مورد افغانستان چه بوده است .

از نخستین برخوردها در افغانستان از کنر تا پنجشیر میتوان نام گرفت. در این مورد سخنان احمد شاه مسعود در باره نقش نصیر الله بابر بعد از سرکوب در پنجشیر به سال 1974 را در کتاب بنام " مردی استوار به افقهای دور " باید نگاه کرد. احمد شاه مسعود گفته بود که :

" نبرد مسلحانه 1354 دره ی پنجشیر ، که با شکست همراه بود. سرنوشت مرا عوض کرد"

اما از شما چه پنهان که پیش از تولد احمد شاه مسعود و پیش از بقدرت رسیدن ذوالفقار علی بوتو یعنی از زمان 1947 به اینطرف در مدت زمان شصت سال ای که گذشت سیاست داخلی پاکستان به زور سرنیزه ودیکتاتوری نظامی و به گفته پاکستانی ها به زور مارشال لا استوار بوده است و فلسفه وجودی پاکستان با تشدید ایدولوژِیک ساختن دین و استفاده سو از دین اسلام بنا برخواست حاکمیت استوار بوده است. تا زمان ذوالفقار علی بوتو قدرت سیاسی و نظامی به دست زمامداران و زور مندان پنجاب بود و سه ایالت دیگردر موقعیت بد تر از پنجاب قرار داشتند. سند و بعد از آن صوبه سرحد و در آخر هم بلوچستان از فشار مضاعف رنج میبرد، اما با بقدرت رسیدن ذوالفقار علی بوتو قدرت مندان از سند که باری شهر کراچی پایتخت پاکستان بود ، در موقعیت برتر قرار گرفتند.

سیاست خارجی پاکستان در مورد افغانستان در شصت سالی که گذشت به اشکال گوناگون بازنگری گردیده و هیچگاه اهمیت افغانستان به مثابه عمق استراتیژیِ پاکستان از دیده زور مندان و قدرتمندان پاکستان فروگذاشته نشد.

تا سال 1973 تلاش های پاکستان در مورد افغانستان بسیار چشمگیر نبود.

بیاد داریم که در دهه پنجاه میلادی مرحوم عبدالحی حبیبی به پاکستان پناهنده شد و جریده جمهوریت را بیرون میداد و شورای آنزمان در افغانستان از او سلب تابعیت کرده بود.

البته مساله حمله هوائی پاکستان به افغانستان و سفری بری افغانستان بسوی پاکستان و فیصله لویه جرگه و چگونگی سفرهای بولگانین وخروشچف در افغانستان و طرح های کمک یکصد ملیون دالری شوروی و پلان پنجساله اول و خریداری اسلحه از شوروی آنزمان توسط دولت افغانستان وبستن راه ها از جانب پاکستان به روی افغانستان همه بخاطرم اند و همه موید آنست که سیاست خارجی پاکستان تاثیر مستقیم برسیاست خارجی افغانستان گذاشته بود. دولت افغانستان عضویت پاکت بغداد را نه پذیرفته بود و عضو پیمان سنتو نشد وفشار پاکستان ومتحدینش افغانستان را بکام شوروی فروبرد.

در آن زمان ها میرخان یک تن از اعضای خانواده میرمن پروین فقید در رادیو کاکا جان در خدمت رسمی دولت پاکستان قرار داشت و گاه گاهی رحیم غمزده بنام گماشته پاکستان زندانی میشد و گاهگاهی هم شیرین محل در جاده نادر پشتون کابل زیر نظارت قرار میگرفت و از این حرف ها.

اما از سال 1973 به بعد سازمانهای جاسوسی پاکستان در افغانستان نفوذ عجیب وغریب نمودند.

تلاشهای ستون پنجم شوروی توام با فعالیت های کاگی بی در افغانستان ، پاکستان وهند بیشتر از پیشتر محافل سیاسی پاکستان و متحدین بین المللی شانرا بران داشت تا در داخل پاکستان به ایدولوژِیک ساختن دین اسلام بیشتر از پیشتر تلاش ورزند و بخشهای از" جوانان مسلمان افغانستان" به شمول گلبدین حکمتیار را در خدمت خود بگیرندو زیر نام مبارزه علیه" کفر و کمونیسم " هر چه بیشتر به تسلیح ایولوژیک جوانان بپردازند. در اینجا نقش آی اس آی و شخص نصیر الله بابر و پدربی نظیربوتو یعنی ذوالفقار علی بوتو از همه برجسته تراند.

بعد از کودتای هفت ثور و ششم جدی و تجاوز عریان شوروی به افغانستان نقش پاکستان روی محافل اپوزسیون مسلح و بخشهای از غیر مسلح زیاد تر گردید.

البته شما هم بخاطر دارید که چه احزاب و تنظیم ها در پاکستان ساخته و پرداخته شدند و تا چه حد در " تلک خرس" نوشته دگروال یوسف و در "خاموش مجا هد" اختر عبد الرحمن در این مورد صحبت شده است و چه چیز ها تا هنوز نانوشته مانده اند.

بعد از سال 1980 پاکستان بزرگترین نیروی مورد اعتماد جمهوری چین، اروپای غربی ، ایالات متحده امریکا و بسیاری از کشورهای اسلامی در رابطه به افغانستان بودو در هر گوشه از پاکستان مراکز متعدد آموزش و پرورش سیاسی – نظامی و ایدولوژیک برای بسیاری از احزاب و تنظیم ها ی افغانستان در دیار هجرت وجود داشت.

پاکستان تاحدی بالای رهبران تنظیم ها نفوذ داشت که حتی در معاهده ژنیو در یک طرف قضیه پاکستان وامریکا قرار داشت و در طرف دیگر دولت دست نشانده در کابل و شوروی. معاهده ژنیو نشان داده بود که رهبران تنظیم ها مجری امیال پاکستان بوده وبه نیابت از اروپای غربی و ایالات متحده امریکا در صحنه حضور دارندو ارباب حتی حضور شانرا در ژنیو نمیخواست. با وجود آنکه از رهبران تنظیم ها به مثابه نیروهای بالقوه وبالفعل در جنگ نیابتی استفاده میبردند.

در تمام سالها نقش حزب مردم یا حزب بوتو هیچگاه چنان نبود که با مردم افغانستان گویا دلسوزی یا همسوئی داشته بوده باشد.

بعد از کشته شدن ضیاالحق بازهم سیاست خارجی پاکستان در مورد افغانستان کماکان برمبای این بود تا کابل بسوزد.

در زمانیکه حزب " خلق " و پرچم به احادخود تجزیه شد وبخشهای آن به بخشهای از تنظیم ها پیوستند و دولت موقت تنظیم ها ایجادشد بازهم فرمان بربادی کابل از اسلام آباد صادر شد و از چهارآسیاب و به حضور قاضی حسین احمد به منصه اجرا قرار گرفت و از سال 1992 تا به اقتدار رسانیدن طا لبان کماکان حزب مردم و بی نظیر بوتو به مثابه یک بخش از برباد کننده کابل و افغانستان حضور در صحنه سیاسی پاکستان داشت.

در زمان زمامداری بینظیر بوتو نقش نصیر الله بابرو حاکمیت طالبان و سیاست تصفیه و پاکسازی قومی و جینوساید در افغانستان به اوج خود رسید.

در پاکستان بینظیر بوتو به مثابه یک زن نخست وزیر بود ولی در کابل و افغانستان زنها بوسیله شلاق کوبیده میشدند. در پاکستان خانه نصیرالله بابر موزیم دزدیده شده افغانستان را جا داده بود و در افغانستان تندیس یا مجسمه بودا در بامیان را طالبان با بم به هوا پراگندند. در همه احوال بی نظیر بوتو اولادهای خودش یعنی طا لبان را مورد حمایت قرار میداد و ملا ضعیف در اسلام آباد برضد مردم افغانستان مشغول توطئه بود.

در افغانستان طالبان به ظلم وبیداد ادامه میدادند اما در پاکستان مورد حمایت بی نظیر بوتو و حامیان بین المللی اش قرار داشتند.

بینظیر بو تو منافع ملی اش را در نابودی وبه آتش کشیده شدن و تسلیم شدن کابل و افغانستان میدید و در افغانستان تلاش برای زنده ماندن جریان داشت.

بی نظیر بوتو از استخوان مرده های ما تا ریشه های پسته و سوختاندن تاکستانها و بربادی باغ وراغ ما را آرزو میکرد ولی در پاکستان برای ساختن بم اتمی تلاش میورزیدند.

اگر نگاهی به کتاب پرویز مشرف نمائیم میبینیم که پرویز مشرف هم از ذوالفقار علی بوتو شاکی است وهم از نواز شریف.

تلاش برای ساختن حزب ای باپسوند قاف یا مسلم لیگ ای قائد اعظم و تلاش برای حزب مسلیم لیگ نون یا نواز شریف تا هنوز ادامه دارد. تلاش برای ملیشه سازی هشتادوپنجهزار نفر در سرحدات افغانستان و طالبستان شدت یافته است. صحبت پایگاه سازی ناتو در بخشهای از پاکستان هنوز در پشت پرده های دیپلوماتیک وسیاسی نظامی ادامه دارد.

باکشتن بی نظیر بوتو مسابقات و رقابت ها در پاکستان و منطقه شدت بیشتر یافته و بیم آن میرود که امنیت منطقه وجهان به شدت متاثر از این حادثه گردد.

بر نیروهای ملی دموکرات افغانستان است تا با بسیار هشیاری در مورد انگیزه های این کشتار بی رحمانه و عواقب آن بیاندیشند وپادزهر آن را آماده سازند.

من در افغانستان بارها شاهد انفجار و مین گذاری و انتحاریا خود کشی ها در یکسال اخیر بوده ام . بم گذاری ها در برابر سرویس های اردوی ملی، وزارت داخله ، امنیت و در برابر وکلا و کودکان در بغلان و بم گذاری ها در سرک سیزده کارته وزیر اکبرخان و یا در مقابل قوماندانی امنیه کابل و موتر پر از راکت ها و... همه نشانه های میباشند که کابل را هم بغداد میسازند و در این مورد من بارها هشدار داده ام.

در پایان شما را به دیدن وشنیدن بحثی دعوت مینمایم که در ماه جون سال 2006 با چند کارشناس جرمنی و امریکائی داشتم و چندی بعد از آن وزیر دفاع ووزیر خارجه ایالات متحده به کابل رفتند.

تلاش های دو فرد بلند پایه ازملل متحد و اتحادیه اروپائی برای داشتن روابط بیشتر با اپوزسیون مسلح در افغانستان حاکی از اینست که تلاشهای برای بربادی بیشتر ما هنوز ادامه دارد.

باید بیشتر از پیشتر هوشیار بود. تامین امنیت در کابل و جلوگیری از توطئه ها در کابل و افغانستان جزء از وظایف اصلی همه نیروهای طرفدار مردم افغانستان میباشد.

در پایان یکبار دیگر به خانواده و یاران ودوستان بی نظیر بوتو در حالی تسلیت میگویم که درفش افغانستان نیمه برافراشته است. خود را درماتم همه انسانهائی که به اثر بم گذاری ها کشته شدند، چه درپاکستان وچه در افغانستان و..شریک میدانم. ترور و کشتن وخذف نمودن فزیکی مخالفین و یا ترور سیاسی مخالفین شیوه ایست ضد دیموکراتیک و دور از اخلاق و سیاست انسانی.

همه نیروهای ملی دموکرات افغانستان را فرامیخوانم تا در مورد اوضاع بعدی کشور در روز های بعدی و سالهای بعدی بیشتر از پیشتر نگران و هوشیار باشیم.

اگر وقت داشته باشید بحث من را که یک و نیم سال پیش با تن چند از کارشناسان داشته ام در زیر ببینید و بشنوید.

رویکردها :

منبع خبرگذازی بی بی سی/ در بالا از اخبار بی بی سی استفاده شده است.

2- کتاب مردی استوار نوشته احمدشاه فرزان وانجنیر توریالی غیاثی- صفحه 79

گزارش از بی بی سی

تبصره از:

باقی سمندر

بی نظیر بوتو 'کشته شد'