از ورای دود و آتش (50)

"از ورای دود و آتش" سلسله گزارشهایی است که براساس گفتههای قربانیان جنگهای سه دهه اخیر افغانستان تهیه شده است، این گزارشها که بدون در نظرداشت جنبههای قومی، مذهبی، سمتی و زبانی تهیه گردیده است، بازتابدهنده و روایتی از رویدادهای 23 سال جنگ در کشور میباشد

6 جدی آغاز رسمی رقابت شرق و غرب بر سر افغانستان

حوریه مصدق

هنوز هوا تاریک بود. در خواب عمیقی فرو رفته بودم، صدایی را شنیدم، فکر کردم خواب می⁮بینم . متوجه شدم که حقیقتا صدا از روی حویلی میآید.

خوب دقت کردم فهمیدم که صدای خواندن آیت و شر- شر آب است. مثلی که کسی وضو می⁮کند⁮. از خانه بیرون برآمدم، دیدم که جاوید وضو می⁮کند. در بالای رهرو که به خانه منتهی می⁮شد، ایستادم و از او پرسیدم چی می⁮کنی؟ برایم گفت :" بگذار چند رکعت نماز بخوانم، قیامت شده است." درجایم خشک شده بودم و از ترس می⁮لرزیدم، زیرا در آن روزگار وحشت و ترس جنگ همه جا را فراگرفته بود. هر صدا حتا تک ـ تک دروازه حاوی خبر مرگ و ویرانی بود.

رفتم در داخل خانه نشستم، جاوید پسرم آمد و دست وروی خود را پاک کرد ، جای نماز را گرفت و شروع کرد به نماز خواندن . دقیق به یاد ندارم که چند رکعت نماز خوانده بود، من با خود مشغول بودم که ناگهان صدای بلند و پر سوز دعای او مرا از خلوتم جدا کرد. او دعا می⁮کرد: "خدایا صلح و آرامی را به این وطن عطا کن، جنگ بس است." وقتی دعایش تمام شد، در حالی که خود را با تسبیح مشغول کرده بود، برایم گفت:"مادر جان چای دم کن، فردا به خیر بازار می⁮روم خدا مهربان است شاید کدام کاری پیدا کنم. رفتم آشپزخانه تا برای او نانی پیدا کنم. ناخودآگاه حس غمناکی در من زنده شد. نمی⁮دانستم چرا دلم گواهی حادثه بدی را می⁮داد، وقتی نان را برایش آماده کردم من و او تنها سر دسترخوان حاضر بودیم، دیگران همه به خواب بودند. چای برایش ریختم، سکوت محض حکمفرما بود اما صدای ریختن چای سکوت را شکست. چای را برایش دادم، احساس می کردم او چیزی برایم می⁮گوید، چند لحظه منتظر بودم، مگر او چیزی نگفت، احساس کردم که تردید دارد. بلاخره برایش گفتم: "او بچه این دیوانگی ها را بگذار، فردا هیچ جای رفته نمی⁮توانی، این روز بدی رانمی بینی؟ نه کار است و نه کاری پیدا خواهی کرد." سرش پایین بود و با خود فکر می⁮کرد. چند لحظه برایم جواب نداد. بعد از یک وقفه طولانی برایم گفت: "چطور کنم. این گونه که نمی⁮شود. حالا که جنگ یک روز و دو روز نیست، همه روز است." با بسیار مهربانی و لطف مادرانه او را نصیحت کردم و گفتم: "ببین عزیزم خدا مهربان است، هیچ کس از گرسنگی نمرده که ما بمیریم." خلاصه هر قدر تلاش کردم نتوانستم او را قانع سازم تا فردا از خانه برون نشود.

وقتی نان خوردنش را تمام کرد، دست هایش را بلند نموده و شروع به دعا خواندن کرد. بعد از دعا برایم گفت: "مادر من می⁮روم متوجه خانه باشی." بیرون رفت کراچی خود را بازرسی کرد، دوباره برگشت و گفت: "خدا حافظ من رفتم." قبل از این که برود چشمانم را برلبانش دوختم، شاید حرف زیر لبش را بگوید، اما او هنوز در گفتن آن تردید داشت. دیدم او میرود ومن مانع او شده نمی⁮توانم دیگر اصرار نکردم، تا دم در رفتم و برایش گفتم: "خدا همرایت بچه⁮ام، احتیاط کن زود بیایی. " این حرف⁮ها را صدای تایرهای کراچی قطع کرد. چشمانم را به پشت او دوختم تا از گولایی کوچه عبور کرد و از جلو چشمانم ناپدید شده وقتی از جلو چشمان ناپدید شد صدای کراچی اش هم⁮چنان به گوشم می⁮رسید و من به صدای کراچی گوش دادم. تا چند لحظه آن صدا را می⁮شنیدم، تا این که آهسته ـ آهسته خفیف شده و کاملا ناپدید شد. صبح تا شام نگران بودم. هوا کم-کم تاریک شد، اما او نیامد، نگرانی⁮ام بیشتر شد، دلم آرام نگرفت از خانه بیرون برآمدم . در کوچه هیچ کس نبود. من تنها بودم، حتا سایه ام همرایم نبود زیرا شبی مهتابی نبود، که حد اقل سایه ام را با خود می⁮داشتم. درآن خلوت و سکوت نمی⁮دانستم از کی بپرسم که جاوید کجاست؟ در حالی که اشک در چشمانم حلقه زده بود، بی هدف به طرف سرک اصلی می⁮رفتم. در راه آواز تایرهای کراچی او به گوش می⁮رسید و خوش می⁮شدم که او آمد. اما اندکی بعد که به حال می⁮آمدم، متوجه می⁮شدم که این همه وهمه خیال من بوده است. تا بازار رفتم کسی را نیافتم که از او بپرسم جاوید کجاست. صدای مرمی و راکت از دور به گوشم می⁮رسید. باخود گفتم او شاید خانه آمده باشد و برگشتم به خانه. اما او نیامده بود. شب را زنده سحر کردم تا او شاید بیاید اما نیامد. تمام شب به آخرین لحظه رفتن و آن لبانی که در زیر آن حرف ناگفته ای داشت فکر کردم.

یک روز را با امیدواری و ناامیدی سپری کردم . روز دوم دامادم که برادر زاده ام نیز می⁮شد، کشته شد . دیگر من خود را اداره کرده نتوانستم . من نه تنها برای مرگ دامادم اشک می⁮ریختم، بلکه می⁮خواستم عقده⁮های سینه غمناکم را از دوری جاوید خالی کنم. اما چه سود، غم او هرگز از سینه ام محو نخواهد شد، غم دوری او در سینه ام حک شده است.

بعد از ختم مراسم فاتحه خوانی و سوگواری دامادم در جستجور جاوید خود شدم. هرکس را که می⁮دیدم، میپ⁮رسیدم جاوید را ندیدی؟ اگر او جاوید را نمی شناخت، برایش عکس او را نشان می⁮دادم و می⁮گفتم: "این عکس را دوسال پیش گرفته بود؛ روزی که می⁮رفت لباس⁮های وطنی خاکی داشت او کراچی⁮وان بود. روزی که گم شد کراچی اش همرایش بود . شب ها با یاد ها و خاطرات او خواب می⁮کردم، شاید او را به خواب ببینم . روز ها چشمانم به در دوخته بود . نه تنها چشمانم، چشم به راه آمدن او بود بلکه گوش⁮هایم در انتظار شنیدن صدای او بود. زیرا وقتی او می⁮رفت صدای تایرهای کراچی او سکوت کوچه های خالی را می شکست .

در ایران و پاکستان مهاجر شدم، در همه جا عکس او همرایم بود و پرسان جاوید بعد از سلام، کلامم بود. چهارده سال است که من چشم به راه او هستم؛ نه، من چشم و گوش به انتظار او هستم، زیرا وقتی او رفت و برنگشت؛ حضور او را خلوت جاده حس می⁮کرد و آهنگ تق-تق ⁮تایرهای کراچی کهنه اش ، فضایی خالی کوچه را پر کرده بود.

وقتی او بیاید چند سلی از محبت به روی او خواهم زد و از او خواهم پرسید "وقتی که رفتی و برنگشتی زیر لب گپی داشتی حالا برایم بگو." به شرط آن که در دنیا کسی پیدا شود تا برایم بگوید که جاوید کجاست ؟ آنچه را خواندید به اساس گفته های خانم نجبیه تهیه شده است .