سید موسی صمیمی
28-08-09
دموكراسي فراورد از پيش تمام نيست ، :اما براي افغانستان هيچ گزينش خردمندانه ي ديگر وجود ندارد جز آنكه قدم هاي بيشتر مصصمانه در راه طي شده ي ”روند صلح دموكراتيك” برداشته شوند
امروز 29 اسد برابر با 20 آگست، انتخابات رياست جمهوري و همزمان با آن انتخابات شورا هاي ولايتي در افغانستان برگزار شد.
حامد كرزي، رييس جمهور برحال به عنوان نامزد خوش چانس به حساب مي آيد، اما او آماج انتقادات شديد نيز قرار دارد. رقباي او با مشكلات آغازين دست و پنجه نرم مي كنند و وضعيت نابسامان امنيتي یک چالش بزرگ در اين انتخابات است، زیرا شورشيان طالبان مردم را به تحريم انتخابات فراخوانده و به حملات تروريستي شان افزوده اند.
براي آينده افغانستان، انتخابات دموكراتيك داراي اهميت زياد تاريخي است. حكومت كرزي به ميزان زيادي ناكارايي اش را به اثبات رسانيده است. بدتر شدن وضعيت رو به افزايش اقتصادي و نيز خراب شدن دراماتيك وضعيت امنيتي، به خوبي نشانگر اين واقعيت اند. اعتماد به كرزي در ميان مردم بسيار كاهش يافته است. علاوه بر آن، چون آمادگي تداركات انتخابات خيلي دير انجام يافت، موعد در نظر گرفته شده در قانون اساسي براي انتخابات رعایت نشد. جهت جلوگيري از به وجود آمدن خلاي قدرت، دادگاه عالي كشور به يك تصميم سوال برانگيزي اقدام كرد. اين دادگاه به كرزي اين امكان را فراهم ساخت تا با قدرت نامحدودي به حكومت داري ادامه دهد. اما این حکم دادگاه مشروعیت دموکراتیک ندارد.
با وجود اين همه در مجموع از برگزاري انتخابات، مشخصاَ ثبات اوضاع در سرزمين هندوكش و فراهم ساختن آرامش خاطر در يك محيط سياسي پيچيده انتطار مي رود.
قبل از همه دولت هاي كه در عمليات پر خطر نيروهاي امنيتي و نيز تلاش هاي شان در راستاي بازسازي پر مصرف در جامعه ي پسا منازعه ي افغاني قوياً داخل عمل هستند، به يك موفقيت واقعي در افغانستان نياز دارند.
تلاش ها براي برگزاري انتخابات بدون اشكال، با مصارف ۲۲۰ ميليون دالر، در شرايط افغانستان بسيار عظيم بوده است. انجمن افغانی بنام "بنیاد برای انتخابات عادلانه و آزاد افغانستان” (FIFA)، در همان آغاز، تخطي هاي زيادي را در مبارزات انتخاباتي ثبت كرد. به طور نمونه رسانه های تحت نفوذ دولت براي مبارزات انتخاباتي رييس جمهور در مقايسه با نامزد هاي ديگر، آشكارا فرصت و امكانات بيشتري را در اختيار قرار دادند. حتي ارگان هاي رسمي به نفع رييس جمهور در راستاي محدود كردن آزادي رسانه ها تلاش كردند. تقريباً در همه بخش هاي كشور، روزنامه نگاران مورد تهديد قرار گرفتند، ربوده و یا خود سرانه زنداني شدند.
برگزاري انتخابات دموكراتيك، اگرچه تحت نامساعد ترين شرايط براي ادامه ي روند صلح در افغانستان ضروري است، اما به هيچوجه كافي نيست. جامعه ي چندين پارچه یي از ديد اتنيكي، مذهبي و سياسي كشور كثير المله افغانستان، خيلي كم از استحكام برخودار است. اين جامعه بي اندازه شكست پذير است و قوياً وابسته به كمك و حمايت جامعه ي بين المللي مي باشد. دموكراسي بايد به وسيله ي تقويت نهاد هاي دموكراتيك، به وسيله ي حمايت از جامعه ي مدني و قبل او همه به وسيله ي تشويق و ترغيب احزاب با روحيه دموكراتيك نهادينه شود. احزاب موجود با جهت گيري هاي دموكراتيك نقاط ضعف بزرگي دارند. آن ها فاقد تجارب دموكراتيك هستند و فهم آن ها از دموكراسي مبهم است. علاوه بر آن، آنها از ساختار هاي محكم و قاعده وسيع در ميان مردم برخوردار نيستند.
در افغانستان قبل از همه احساس قبيله يي ”ما” حاكم است كه بي وقفه از طرف نخبگان سياسي مورد سوء استفاده قرار مي گيرد. اين امر يك روند طولاني است تا به مردم تفهيم گردد كه آنها به خويش در قدم اول به عنوان عضو يك قبيله نه، بلكه قبل از همه به عنوان شهروندان داراي حقوق برابر در يك دولت دموكراتيك بنگرند. تحكيم نهادينه ي موازين دموكراتيك در ميان مردم افغانستان، بايد در مركز توجه حكومت هاي آينده قرار داشته باشد. دموكراسي فرآورد از پيش تمام نيست. دموكراسي مشكل ترين و پيچيده ترين شكل حكومتي را به نمايش مي گذارد. اما براي افغانستان هيچ گزينش خردمندانه ي ديگر وجود ندارد جز آنكه قدم هاي بيشتر مصصمانه در راه طي شده ي ”روند صلح دموكراتيك” برداشته شوند.