روزهای آیندۀ مشرف
خپلواک- کابل
28-08-08
با کنار رفتن پرويز مشرف از رياست جمهوري پاكستان، تحليلگران به جايگاه بعدي وي و فراتر از آن به آيندۀ پاكستان نگاه ميكنند. جنرال مشرف، روز گذشته بالاخره پس از روزها تنشسیاسی، در نتیجۀ فشارهای پیهم ایتلاف حاکم مبنی بر استیضاح و یا استفعای وی، مجبور گردید، ظاهرا به صورت آبرومندانه از قدرت کنار رود.
گرچه با اعلام استعفای مشرف، مردم پاکستان به جادهها ریختند و کنار رفتن او را جشن گرفتند و نیز برخی از صاحبنظران آنرا نقطۀ پایان بحران جاری در این کشور دانستند، اما اکثر کارشناسان مسایل سیاسی پاکستان به این باور اند که با رفتن مشرف از صحنۀ سياسي، دورۀ جديدی در اين كشور آغاز خواهد شد؛ هرچند اين دورۀ جديد به معناي آغاز آرامش و امنيت نيست.
هم اکنون فضای پاکستان مخلوط از دود و آتش درگیریهایی است که ظاهرا جنگ با ترویزم نامیده میشود و دولت کنونی پاکستان از آن تاکنون هیچ گونه دستاورد قناعت بخشی نداشته است. گر چه در این اواخر، برخی منابع اطلاعاتی رییس جمهور مشرف را متهم به کم کاری در این راستا می نموده اند که این روند را برخی، در تیره گی روابط او با شماری از کشورهای غربی به ویژه امریکا به حیث عامل مهم برجسته ساخته و ابراز می دارند، این مسأله منجر به تغییر رویکرد بازیهای قدرت سالاران جهانی در منطقه گردید که فرجام آن به کناره گیری مشرف از قدرت در عرصۀ شطرنج گونۀ این بازیها انجامید؛ چیزی که طرفهای بازنده و پیروز در آن از قبل مشخص بود؛ اما با این وجود، بسیاری بر این عقیده هستند، تا زمانی که دولت پاکستان سعی میکند، راههای نفوذش بر تحولات کشور همسایۀ افغانستان را باز نگه دارد، این وضعیت چه مشرف در قدرت باشد چه نباشد، تغییر نخواهد کرد و روند بازی کماکان ادامه پیدا خواهد داشت.
به هر حال، آنچه در اين ميان بیشتر مطرح بوده، چگونگی سرنوشت جنرال است که پس از کنار رفتن با وی چگونه برخورد خواهد شد، آیا اردوی پاکستان که وی در آن 44 سال به خدمت پرداخته و یکی از جنرالان برجستۀ آن میباشد، در صورت بروز چالشها در برابر او از وی حمایت خواهد کرد؟ آیا وی در داخل کشور باقی خواهد ماند و یا به کشور دیگری پناهنده خواهد شد؟ نظر جمع بر اين است كه اردوی پاكستان به عنوان نجات یک رييسجمهور برکنار شده در این موضوع دخالت نخواهد كرد، اما به حیث یک جنرال اردوی این کشور آنهم با سابقۀ کاری، حتما شاهد دخالت اين ارگان كشور خواهيم بود.
از سوی دیگر، طوریکه گفته میشود، مشرف بر اساس توافقهاي پشتپرده حاضر به استفعاء گردیده است، بنابراین، توقع میرود، پس از استعفاء محاکمه نخواهد شد و نیز اردوی این کشور، به دولت ایتلافي اجازه نخواهد داد، تا يک جنرال سابق را محاکمه کند. روی این ملحوظ مقامهای رسمی این کشور هم اظهاراتی که تاکنون در این زمینه داشته اند، امنیت و مصوونیت مشرف را برای آیندۀ نزدیک تا اندازه یی تضمین مینماید، به ویژه اینکه مسأله تعهد مصوونیت قضایی نیز در این راستا مطرح است؛ رحمان ملك مشاور امينتي نخست وزير پاكستان دیروز ابراز داشت، امنيت مشرف تضمين شده است. همچنان شجاعت حسين، از رهبران حزب مسلم ليگ قاید نیز، در این رابطه تأكيد كرد كه مشرف در پاكستان خواهد ماند و موضوع چگونگی امنیت آن از قبل بررسی گردیده است.
با این حال
گمانهزنیهایی در خصوص پناهنده شدن مشرف نیز وجود دارد،
يك
هفتهنامۀ
معتبر امریکايي به نقل از منابع مطلع نوشت كه ریيس
جمهور مستعفي پاكستان به عربستان سعودي تبعيد خواهد شد.
"نيوزويك"
طي گزارشي در شمارۀ
پریروز
خود
با نشر
این مطلب، افزود:
يكي از معاونان سابق مشرف كه خواست نامش فاش نشود گفت كه انتظار ميرود "پرويز
مشرف"، ریيس
جمهور پاكستان پس از استعفاء طي پروازي به عربستان تبعيد شده و سه ماه آينده را در
آنجا سپري كند.
این مقام
پاکستانی نیز گفته بود،
اين خبر به
اطلاع افسران ارشد پاكستان
نیز
رسيده است.
در
همین حال روزنامۀ پاکستانی (( دان )) هم دیروز گزارشی را به نشر رساند
که در
آن گفته شده بود،
مشرف براي
انجام اعمال حج عمره به عربستان سعودي سفر خواهد كرد.
از سوی دیگر، دیروز هنگامی که دقايقي از پخش نطق زندۀ تلويزيوني مشرف نگذشته بود، رسانههاي نزديك به دولت تازهكار يوسفرضا گيلاني، صدراعظم پاكستان مدعي تلاش ریيسجمهور پاكستان براي اخذ پناهندهگي سياسي از امریکا و برنامهريزي او براي ترك كشور شدند، اما اين خبر با واكنش فوري كاندوليزا رايس، وزير خارجۀ امریکا مواجه شد كه قويا وجود چنين برنامهیي را رد كرد.
در همین حال،"مايكل
كرپتون" يكي از كارشناسان امریکايي در امور جنوب آسيا و ریيس موسسه "استيمسون"
واشنگتن، گفت: " مشرف برخلاف ديگر فرمانروايان قدرتمند جهان مانند "فرديناند
ماركوس" فيليپيني و شاه ايران، آدم ثروتمندي نيست. وي در هاوايي دارايي ندارد و يا
در لاسانجلس عمارت ندارد و اين امر امكان پناهندهگي به خارج را دشوار ميكند."
بنابراین
آنچه در مورد تبعید و پناهنده شدن مشرف به کشور دیگر، مطرح است، بیشتر تحلیلگران به
این باور اند که اگر چنین موضوعی برنامهریزی گردد، شاید عربستان سعودی نخستین
گزینهیی برای آن باشد، زیر این کشور در واپسین روزهایی که روابط مشرف با کشورهای
غربی به ویژه امریکا همانند گذشته در سطح چندان عالی قرار نداشت، این کشور به عنوان
یک بازیگر مهم دیگر در منطقه همچنان به روابط تنگاتنگ و نزدیکش با دولت مشرف ادامه
میداد. همچنین با توجه به پیشینۀ روزهای آیندۀ زمامداران خلع قدرت شدۀ گذشتۀ
پاکستان و دامن پر نعمت شیوخ عرب از جمله عربستان، پیشبینی میشود که در صورت
پناهنده شدن، مشرف نیز روزهای غربت و تبعید او در قصرهای مجلل این شیوخ رقم خواهد
خورد.