استاد قسيم اخگر

 16.02.2008 

 به کار گیری زبان فارسی مجازات دارد؟ 

 وزارت اطلاعات وفرهنگ افغانستان ، در یک اقدام عجیب وغیر قابل باور یک خبر نگار و دومدیرمسئول خبر رابخاطر استفاده از واژه دری مورد مجازات قرار داد. در نامه ارسالی وزارت به تلویزیون محلی بلخ امده است که بصیربابی به علت استفاده از کلمات خلاف اصول فرهنگی و اسلامی ،از وظیفه سبکدوش است واین تخلف باید در سابقه کار ی اش تذکر داده شود . 

 آقای بابی درگزارشی که برای تلویزیون ملی که از کابل پخش میشود تهیه کرده بود ،واژه دانشکده را به عوض  پوهنحی و واژه دانشگاه رابه  جای پوهنتون وهکذا دانشجویان رابعوض محصلین به کار گرفته است . آقای خرم درابتدای کار دروزارت ، تصاویری را که در زمان آقای رهین ، به دیوار های تالار مطبوعات  نصب شده بود برداشتند وحتی برخی روایت ها خبر از شکستاندن تصاویر امان الله خان غازی وملکه ثریا میداد. آقای داکتر حلیم تنویر از دستیاران آقای خرم و هم حزبی های سابق شان  در پاسخ به اعتراضات برخی از منتقدین گفت که بر داشتن تابلو ها به خاطر رنگمالی تالار ، لازم بود وپس از رنگمالی ، دوباره نصب خواهند شد .

 اما رنگما لی تا هنوز پایان نیافته است وتا بلو ها هم نصب نشده است و آقای داکتر نیز از دروغی که گفته بود پشیمان نیست . هنوزمدت زمان زیادی نگذشته بو د که آقای خرم لوحه سر دروازه وزارت را که به زبان فارسی نوشته شده بود ، برداشته ودر عوض آنرا به زبان انگلیسی و پشتو نوشت .

متعا قب آن عنوان "نگارستان ملی " را برداشته وبه جای آن لفظ گالری ملی را نوشت .  آقای نجیب منلی یکی دیگر از دوستان وهمکاران وزیر دلیل اینکار را جلب توجه خارجیان میداند . زیرا به زعم حضرت ایشان گالری در زبان های خارجی ، محلی را میگویند که تابلوها در آنجا به فروش هم میرسد در حالیکه نگارستان این مفهوم را افاده نمی کند. بنا به منطق آقای منلی ، آثار و صنایع دستی افغانستان را که عمدتاً خارجیان خریدار آن هستند ، باید به نام های خارجی ، نامگذاری کرد .

حتی برخی از مراکز سیاحتی مثلاً بند امیر ، یا استالف  و نظایر آنرا نیز با الفاظ خارجی ، معرفی کنیم ، زیرا خارجی ها کمک میکنند .این گونه فریفته دیگران شدن ودر عین حال کسی را به جرم کار برد زبان مادری اش به ترویج زبان بیگانه متهم ساختن ، نه فقط مضحک بلکه رقت آور نیز هست . البته وزیر صاحب و دستیارانش نمیتوانند ، واژه نگارستان را خارجی قلمداد کنند، هرچند میتوانند ، با توجه به استفاده از واژه  نگارستان ، با پسوند چینی ، در هشت صد سال قبل، این کلمه را تکفیر نمایند وجا اندازی آنرا توطئه مائو ویست های نقابدار معرفی کنند وخواستار حذف آن از کتابها ی تاریخی و ادبی گردند .

 چنانچه برادر مجاهد نا م دار آقای گلب الدین راکت کار ، بنیانگذار نهضت بکش بکششن در دانشگاه کابل، هنگام ورود به دره سرخ پارسا ، اسم آن دره را سبز پارسا گذاشت .  اینکه محترم وزیر صاحب چه نیت ها ومقاصدی در سر دارند ، مسئله ایست که کسی نمی تواند از ضمیر ودرون وی با خبر باشد . اما نتایج و پی آمد های اقدامات ایشان جز تخم نفاق و خصومت میان مردم افغانستان کاشتن ، چیز دیگری نخواهد بود . در شرایط و اوضاعی که فوری ترین مسئله برای مردم افغانستان تأ مین حد اقل اعتماد به همدیگر است ، این چنین بر خورد هایی ، با هر نیت و قصدی که باشد ، روند همبستگی مردم افغانستان را اخلال میکند . چیزی که قبل از همه طالبان و تروریستها  و حامیان خارجی آنان ازآن بهره می برند .

البته این روشن است که زبان دری فارسی ، مستحکمتر و ریشه دار تر تنومند ترازآن است با چنین بادهایی از جا بجنبد ، این در مورد هر زبان دیگروازجمله زبان پشتو نیز صادق است .زبانها نه با توطئه به وجود می آیند ونه با دسیسه چینی ، به کمال بلوغ می رسند . تا بتوان آن ها را با دسیسه و توطئه  از بین برد و از میان بر داشت. زبان پدیده ایست که هم پا با رشد وتکامل جوامع انسانی رشد می کند و با رکود و توقف آنها  خلل پذیر میگردد. بنا بر این توطئه و دسیسه وجعلکاری و تقلب نه در رشد و اعتلای آن و نه در انحطاط آن هیچ اثری ندارد .

نگرانی البته از آنجا نا شی میشود که این نوع بر خورد ها ، زمینه ساز تکرار آن حوادثی گردد که  در دهه هفتاد ، همه مردم مارا با خطر نیستی و نا بودی مواجه ساخته بود. تردیدی نیست که تلاشهای موذیانه ای در این را ستا که تاریخ بر ما تکرار گردد جریان دارد .ولی در این هم تردیدی نیست که آگاهی مردم از این جریانات ، می تواند خنثی کننده آن باشد .