نويسنده: مارتين گرنر

منبع: روزنامه فرانکفورتر روند شو، چهار شنبه 2 نوامبر

برگردان: اسد اله الم

حق مطبوعات در افغانستان

زندان به خاطری توهين به مقدسات

وقتی ژورناليستهای غربی در مناطق بحرانی و جنگی ربوده و يا زندانی ميشوند، مطبوعات و رسانه ها بسيج ميشوند. سياست مداران و دولتمداران کارکنان مواقع بحران را فرا می خوانند، چون اين به عنوان تجاوز به مطبوعات و آزادی "ما" تلقی ميشود.

اما وقتی موضوع مربوط به کشوری مانند افغانستان میشود که فاقد اين آزادی ها است، مسئله طوری ديگری است. علايق عمومی به اين کشور رو به کاهش است. برای نخستين بار بعد از تفويز قانون مطبوعات يکی از ژورناليستهای مشهور اين کشور به جرم توهين به مقدسات به دو سال زندان محکوم شده است. عکس العمل رسانه های آلمان در اين مورد سکوت است. در حاليکه اين حکم ميتواند در آينده حيثيت قانون را به خود اخذ نمايد.

علی محقق نسب ناشر مجله حقوق زن در مجله اش نوشته است که ارتداد يعنی برگشت از اسلام جرمی نيست که بايد جزايی آن حکم اعدام باشد. بنابر اين محافظه کاران با نفوذ در شورای علما که بالاترين مرجع روحانی می باشد بدين خاطر به محکمه عالی اين کشور در کابل دستور دادند تا محقق نسب را در يک محکمه عاجل محکوم نمايند. در اين زمينه قانون بدون تحقيقات لازمه زير پا شد. به اساس پروسه قانونی می بايد که نخست يک کميسون بی طرف متشکل از ژورناليستها، حقوق دانان، دانشمندان و روحانيون در باره موضوع توصيه صادر کنند. اما محقق نسب بر عکس آن به تاريخ اول اکتبر از روی خيابان دستگير  شد. به گفته يک مفسر اين " يک نوع از انسان ربايی" بود. حتی پوليس نيز به خوبی از مسئله اطلاعی نداشت. محکوم با زنجير و زولانه و با سر تراشيده به دادگاه کشيده شد. يکی از دوستانش بعد از اولين ديدار اين محبوس گفت که من ترس کشته شدن او را دارم.

همه اين تصاوير در تلويزيونهای افغانستان نشان داده شدند.  رئيس جمهوری کرزی بعد از اين مسئله بدون وقفه دستور آزادی او را داد. اما بر خلاف دو سال قبل که دو نفر از ژورناليستها به بهانه های مشابه زندانی شده بودند، اين بار مداخله کرزی ناکام ماند. هيچ چيزی بهتر از اين نمی تواند روشن سازد که چهار سال بعد از سقوط طالبان آزادی مطبوعات و آزادی بيان مدون شده در قانون اساسی جديد در واقعيت تا چه اندازه شکننده است. مسئله محقق نسب مبارزه سياسی بين تندروران و ميانه روان شيعه را نشان ميدهد.

مشکل عمده در اين است که در مورد ارتداد هيچگونه معياری وجود ندارد. بسياری چيزها مربوط به تفسير است. روحانيون محافظه کار و ملاها به اين تازگی ها به تلويزيون خصوصی طلوع به اين خاطر که نطاقان اين تلويزيون به پيروی از الگو های غربی شان با لباسهای تنگ در تلويزيون حاضر ميشوند، به تندی حمله کرده اند. شورا علما از آن موقع به بعد در فکر يک تلويزيون خصوصی می باشند. برای روبرت کل. Robert Kluyver مسئله محقق نسب يک موضوع قابل تشويش و مقدم است. " در افغانستان کمبود مقررات قانونی و پيروی از آنها وجود دارد. اگر هم محقق نسب آزاد شود باز هم هيچ نضمينی وجود ندارد که اين مسئله تکرار نشود."

رحيم اله سمندر عضو ژورناليستهای بيطرف گفت: " ما هيچ وقت نمی توانيم  تا مطالبی در مورد اسلام و يا در باره دين بنويسيم . اين بايد که تغير کند." در غير آن او ترس از دستگيری های بيشتر ژورناليتها و خودسانسوری دارد.