په ارو پا کی دمیشته افغانانو د تولنو فدراسیون
فدراسیون سازمانهای پناهندگان افغان در اروپا
Federation of Afghan Refugee Organizations in Europe
کنفرانس:
چگونگی تطبیـق عدالت انتقالی در افغانستان
هالند – دسمبر 2005
امسال نیز بروال همیشه توسط فدراسیون سازمانهای پناهندگان افغان در اروپا ( فارو ) کنفرانس بین المللی افغانهای مقیم خارج افغانستان در هالند بروزهای 9-10و 11 دسامبر 2005 در انستیتوت تماس قاره ها در شهر سوستر برخ هالند بنا به اهمیت موضوع تطبیق عدالت ، زیر عنوان چگونگی تطبق عدالت اتنقالی در افغانستان با شرکت نمایندگان سازمانها و انجمنهای فرهنگی، سیاسی ، اجتماعی و شخصیتهای مستقل افغانهای مقیم اروپا دایر و بر اهمیت تطبیق عدالت دررابطه با ناروایهای ، مظالمت ،جنایات و نقص حقوق های فردی و اجتماعی توسط ناقصین حقوق بشر و مجرمین جنگی که در طول سه دهه گذشته بر اکثریت مردم کشور ما تحمیل گردیده بود مورد بحث و گفتمان قرار گرفت.
آغاز کنفرانس بعد از ثبت نام مهمانان در ساعت 15:00 روز 2005-12-09 و مذاکرات مقدماتی شرکتت کنندگان با معرفی و اشنائی مهمانان جدید در این کنفرانس برنامه کنفرانس رسماء در ساعت 20:30 با خیر مقدم گفتن شرک گنندگان توسط محترمه خانم لونا لاهو رئیس فدراسیون انجمنهای پناهندگان افغان در هالند اغاز گرددید سپس آقای انجنیرعزیز از( کشور فرانسه) در اهمیت و نقش نفت در جوامع بشری و فاکتورهای عامل آن صحبت کردند و در ساعت 21:30 محترم دکتر انصاری (مقیم المان) در مورد تاثیر دراز مدت شکنجه بر جسم و روان انسانها و تاثیرات اجتماعی ان بر جوامع از نظر علمی در زمینه با توجه به تحقیقاتی که در این زمینه نموده بودند به استماع شنوندگان رسانیده و متعاقباء هر دو سخنران به سوالات حضار پاسخ دادند.
شنبه دهم دسامبر ساعت 9:30 کنفرانس توسط محترم دکتر عزیز گردیزی رئیس افتخاری فارو اغاز و ریاست جلسه روز دوم کنفرانس را با تاکید بر این موضوع که ضرورت تطبق عدالت نه به قصد حس انتقام جوئیها بلکه بر تطبیق عدالت برای صلح پایدار و وحدت ملی بعنوان یک ضرورت تاریخی باید مورد بحث قرار گیرد ،کنفرانس آغاز و سخنرانان به سخنرانی ادامه دادند.
از ساعت11:00- 9:45 محترم پوهنوال دکتر عثمان روستار ترکی استاد سابق دانشکده حقوق دانشگاه کابل در مورد ضرورت محاکمه جنایتکاران جنگی از نظر حقوقی و تاریخی سخنرانی مفصلی ارائیه کردند.ایشان ضمن تاکید بر ضرورت این امر افزودند که ،طرح قضیهء محاکمه جنایتکاران جنگی ایجاد یک محکمه مختلط را با استفاده از امکانات داخلی و اشتراک مجامع و دادگاهای بین المللی جهت نظارت و تطبیق نورمهای قبول شده بین المللی را یکی از را ه ها ی کاربردی برشمرده ، در ضمن پیش شرطهای مکمل انرا موجودیت یک حکومت سالم اهل و صالح ،ایجاد یک سیستم قضائی مستقل بدور از جنگ سالاران ، تعدیل قانون اساسی کشور بدور از منافع و نفوذ جنگ سالاران و مجرمین که مواد کافی در تطبق عدالت در این قانون گنجانیده شده باشد را ضروری دانسته واضافه کرد که متاسفانه قانون اساسی موجود فاقد جنین موادی میباشد و حکو مت ملی را از جمله پیش شرطهای لازمی امر بر شمردند.
سپس آقای قاضی احمد راتب فقیری در باره عدالت انتقالی در افغانستان به سخنرانی پرداخت ، پیرامون اصل عدالت انتقالی ،وعفوه که قبل از طرح عدالت مطرح میگردد فقط صلاح دید حفظ قدرت حاکمان میتواند باشد ، که نیاز به یک چتر حمایتی را احساس ، لمس و ایجاد میکنند و حق عفوه و بخشش بیانگر یک سیستم فکری است که..توسط خود قربانی یا ولی دم او محق میباشد که خواسته او( قربانی) مورد برسی قرار میگیرد ،عفوه نه حق یک پادشاه، رئیس جمهور،یا یک ملاو..وغیره.
در ضمن ایشان اشاره به اهمیت تهیه گذارش کمسیون مستقل حقوق بشر افغانستان زیر عنوان( مردم در انتظار عدالت ) نموده ضمن اینکه عدم جدیت مقامات دست اندر(مسئولین اجرائی ) را در رابطه با تطبیق عدالت نیز یادآوری نمود.
بعد از سخرانی سخنرانان قبل از ظهر کنفرانس از ساعت 12:00 تا ساعت 13:00 به سوالات شرکت کنندگان در فضای دمکراتیک پاسخ دادند و بیشر سوالات مطرح شده در اطراف مشکلات ناشی ازلاینحل ماندن جرایم انجام شده و بی توجهی دست اندر کاران و مسؤلین داخلی و بین المللی مطرح را تذکر دادند و از طرف سخنوران قبل از ظهر پاسخهای لازم داده شد.پس از وقفه نهار مباحثات تا ساعت14:30 ادامه یاف .
پس از صرف طعام از ساعت 14:30 سخنرانی محترم حاجی کریم پیکار پامیرشاعر نویسنده و پژوهشگر افغان(مقیم کانادا) در مورد ضرورت برخرد دولت اقای کرزی در برابر مجرمان سخنرانی نموده و سپس محترمه خانم خاطره فیضی مقالهء تحت عنوان یادی از خاطرات زندان زنانه در صدارت ، و پلچرخی و بر خردهای مسئولین این زندانها ارائه گردید. که
در صدارت و پل چرخی چه میگذشت ، چشم دیدها و خاطرات استاد نسیم رهرو(از هالند) که مدت ده سال در پلچرخی زندانی و از محکومین اعدامی بود صحبت کردند ، که چگونه حقوق انسانهای در بند نا دیده گرفته میشد سخنرانی نمودند و سپس محترم محمد شاه فرهود از جمله جوان زندانی در پلچرخی در مورد برخرد مقامات قضائی حکومت حزب دموکراتیک خلق و نحوه صدور حکم و احکام قضائی آن دوره سخرانی نموده این مباحث تا ساعت 17:00 ادامه یافت.
.از ساعت 18:15تا19:00 نقش افغانهای مقیم خارج از کشور بعنوان بخشی از قربانیان جامعه در زمینه تطبیق عدالت انتقالی مورد بحث و کفتگو قرار گرفت.
جمعبندی کنفرانس و سخنرانان با در نظر داشت نظرات اشتراک کنندکان که توسط محترم آقای دکتر روستار ترکی صورت گرفت تاکید بر ضرورت یک کنفراس بزرگ بین المللی وسیع با اشتراک صاحب نظران و قربانیان و موسسات و نهادهای بین المللی در رابطه با حوادث و پیگیری قضایا توسط افغانهای داخل و خارج کشور و صدور قطعنامهء این کنفرانس بیان گردید.
ادامه کنفرانس از ساعت 20:00-21:00 توسط کنفرانس علمی اقای دکتر حنان روستائی زیر عنوان افغانستان مرکز تقاطع فرهنکها ارائه گردید و به سوالات پرسندگان پاسخ داده شد.
از ساعت 21:00-24:00 شب در بحث ادبی کنفرانس دو کتاب جدید شعر چاپ شده ( از قفس تا قاف ، و در این جا هر چه زندان است) اثر آقای فاروق فارانی از شاعران معاصر شعر مقاومت افغانستان به بحث و گفتگو گذاشته شده بود که توسط اقایان دکتر رسول رحیم، محمد شاه فرهود و مسعود قانع به بحث گرفته شد و هر کدام نظرات شان را در مورد اثر از قفس تا قاف ابراز، و نمونه های از اشعار شان توسط مسعود قانع ، خود شاعر(آقای فارانی) خانم فوزیه میترا و خانم منیژه نادری دکلمه شد. در بخش برنامهء موسیقی که از ساعت 24:00-1:00 ادامه یافت هنر مند مردمی و خوب آقای دکتر صفی وهاب با اجرای چند اهنگ که مورد استقبال حضار قرار گرفت ، برنامه روز دوم نیز پایان یافت.
در روز یکشنبه 11 دسمبراز ساعت 9:00-10:00 ابتدا تدوین مسوده قطعنامه بعمل آمد ریاست جلسه توسط خانم جمیله زمان انوری به دکتر عزیز گردیزی واگزار و قطعنامه توسط محترم دکتر روستار ترکی تقریر و پس از بحث و گفتگو در فضای کاملاء دموکراتیک و ازاد و استماع نظرات حظارو اعمال تعدیلات لازم در ساعت 13:00 به تصویب همگان بدون رای مخالف به تصویب رسید. از ساعت 13:30 با تشکیل جلسه کنگره دو ساله فدراسیون سازمانهای پناهندگان افغانهای مقیم اروپا جلسه دارلانشاه فارو در حضور روئسای دایمی فارو آقایان دکتر عزیز گردیزی و دکتر عبدالعلی لعلی و اعضای دارلانشای فارو پس از گذارش مختصر کار دو ساله فارو توسط محمد شاه فرهود و اعلام پایان کار اعضای هئیت اجرائیه قبلی و استعفای کتبی و مکتوبی اقای ستانه گل شیرزاد رئیس فارو قراعت اعضای جدید هئیت اجرائیه فارو با رای موافق کلیه اعضاء با یک رای مخالف تعین و کنفرانس در ساعت 16:30 با معرفی اعضای جدید به پایان رسید.
گذارش از ا. شیرزاد